Πότε πρέπει να ανησυχήσω για πόνο στην κοιλιά;

Ο κοιλιακός πόνος είναι ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα που οδηγούν τους ασθενείς στον γενικό χειρουργό. Αν και πολλές φορές πρόκειται για παροδικό ενόχλημα που υποχωρεί μόνο του, σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να αποτελεί ένδειξη σοβαρής ενδοκοιλιακής πάθησης που απαιτεί άμεση ιατρική αξιολόγηση ή ακόμη και επείγουσα χειρουργική επέμβαση.
 

Ποια είναι τα συχνότερα αίτια κοιλιακού πόνου;

Ο πόνος στην κοιλιά μπορεί να προέρχεται από πολλά διαφορετικά όργανα και συστήματα, όπως:

• Γαστρεντερικό σύστημα: γαστρίτιδα, πεπτικό έλκος, σκωληκοειδίτιδα, εκκολπωματίτιδα, ειλεός.
• Χοληφόρα και ήπαρ: χολολιθίαση, χολοκυστίτιδα, ηπατίτιδα.
• Πάγκρεας: οξεία ή χρόνια παγκρεατίτιδα.
• Ουροποιητικό σύστημα: νεφρολιθίαση, ουρολοίμωξη.
• Γυναικολογικά αίτια (σε γυναίκες): κύστη ωοθήκης, εξωμήτριος κύηση, φλεγμονώδης νόσος πυέλου.

Ο χαρακτήρας, η εντόπιση και η διάρκεια του πόνου βοηθούν τον ιατρό να προσανατολιστεί ως προς την αιτία.

Για παράδειγμα:

Οξύς πόνος στο δεξιό κάτω τεταρτημόριο → πιθανή σκωληκοειδίτιδα

Πόνος στο δεξιό άνω τεταρτημόριο → πιθανή χολοκυστίτιδα

Κεντρικός ή επιγαστρικός πόνος που αντανακλά στην πλάτη → πιθανή παγκρεατίτιδα
 

Πότε ο κοιλιακός πόνος χρειάζεται άμεση εκτίμηση από χειρουργό;

Υπάρχουν συγκεκριμένα “σημάδια κινδύνου” που απαιτούν άμεση επίσκεψη σε γιατρό ή ακόμη και σε τμήμα επειγόντων περιστατικών:

• Έντονος, συνεχής ή επιδεινούμενος πόνος που δεν υποχωρεί.
• Πόνος που συνοδεύεται από πυρετό, ναυτία, εμέτους ή ίκτερο.
• Αιματηρές κενώσεις ή έμετος με αίμα.
• Διόγκωση κοιλιάς, αδυναμία αποβολής αερίων ή κοπράνων, και συμπτώματα που αποδίδονται σε πιθανό ειλεό.
• Απότομη απώλεια βάρους, ανορεξία ή ανεξήγητη κόπωση.
• Οξύς πόνος μετά από τραυματισμό ή προηγούμενη χειρουργική επέμβαση

Η καθυστέρηση στη διάγνωση σε περιπτώσεις όπως σκωληκοειδίτιδα, διάτρηση εντέρου ή εντερική απόφραξη, μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές για τη ζωή του ασθενούς.
 

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η σωστή αξιολόγηση απαιτεί κλινική εξέταση από εξειδικευμένο γενικό χειρουργό και, όταν χρειάζεται, απεικονιστικό και εργαστηριακό έλεγχο, όπως:

• Υπερηχογράφημα άνω/κάτω κοιλίας
• Αξονική ή μαγνητική τομογραφία
• Εξετάσεις αίματος (λευκά, CRP, ηπατικά ένζυμα, αμυλάση, λιπάση)

Ο στόχος είναι η έγκαιρη αναγνώριση της αιτίας και ο σωστός προγραμματισμός θεραπείας — είτε συντηρητικής είτε χειρουργικής.
 

Πώς αντιμετωπίζεται;

Η αντιμετώπιση εξαρτάται πλήρως από την υποκείμενη αιτία:

• Φλεγμονώδεις παθήσεις (όπως εκκολπωματίτιδα, σκωληκοειδίτιδα) απαιτούν, στις περισσότερες περιπτώσεις, χειρουργική επέμβαση.
• Λοιμώξεις αντιμετωπίζονται με αντιβιοτικά και υποστηρικτική αγωγή.
• Χολολιθίαση ή κήλες διορθώνονται οριστικά με λαπαροσκοπική χειρουργική, προσφέροντας ταχεία ανάρρωση και ελάχιστο πόνο.